Groby powstańców wielkopolskich
fot. Michał Samp / Archiwum UM

Obchodzimy dzisiaj Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Święto upamiętnia największy, zakończony zwycięstwem zryw niepodległościowy Polaków na terenie zaborów.

W 105. rocznicę wybuchu Wielkopolskiej Insurekcji oddaliśmy cześć uczestnikom powstania, których losy splotły się w naszym mieście: Ignacemu Rychłowskiemu, mjr Władysławowi Wolniewiczowi oraz Tadeuszowi Odrowskiemu.

Ignacy Rychłowski i mjr Władysław Wolniewicz urodzili się na terenie zaboru pruskiego: pierwszy pod Inowrocławiem, drugi w powiecie wrześnieńskim. Obaj uczestniczyli w walkach I wojny światowej jako żołnierze pruskiej armii, następnie przyłączyli się do Powstania Wielkopolskiego. Ignacy Rychłowski organizował oddział powstańczy w rodzinnej miejscowości a Władysław Wolniewicz dowodził drużyną (baonem) w walkach pod Kopanicą, Kargową, Chwalimiem i leśniczówką Süsloch. Obaj w 1920 r. bronili odzyskanej przez Polskę niepodległości w wojnie polsko – bolszewickiej. Po II wojnie światowej Ignacy Rychłowski zamieszkał w Kwidzynie, wg spisanych relacji został nawet  powołany do pełnienia obowiązków burmistrza miasta. Zmarł w 1950 r. Mjr Władysław Wolniewicz od 1959 r. był mieszkańcem pobliskiego Baldramu, zmarł w 1978 r.  w Kwidzynie. Za zasługi Ignacy Rychłowski został odznaczony Orderem Virtuti Militari i Medalem Niepodległości a Władysław Wolniewicz Medalem Niepodległości oraz Krzyżem Walecznych.

Tadeusz Odrowski jest patronem jednej z kwidzyńskich ulic. Urodzony w Chełmnie, od 1918 r. piastował stanowisko kierownika Stacji Hodowli Nasion w Kamionce. Uczestnik powstania wielkopolskiego, reprezentant Powiśla w Sejmie Dzielnicowym w Poznaniu w roku 1918 i prezes powiatowej Rady Ludowej w Kwidzynie w roku 1919. Jako współorganizator i kierujący tajną Organizacją Wojskową Pomorza od września 1918 roku był jednocześnie od października 1919 roku kierownikiem „Straży Ludowej” w Kwidzynie oraz członkiem drugiego Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego i komisarzem plebiscytowym z ramienia rządu polskiego. Po plebiscycie został członkiem mieszanej komisji granicznej oraz kontynuował działalność społeczną współtworząc i będąc członkiem Komitetu Centralnego Związku Polaków w Prusach Wschodnich. Po wybuchu wojny działał w AK. Ranny podczas powstania warszawskiego dostał się do niemieckiej niewoli, po czym przebywał w różnych obozach, między innymi w Sołtysowicach k. Wrocławia. Po wojnie związał swój los z Dolnym Śląskiem. Zmarł 20 września 1957 roku we Wrocławiu. Odznaczony został Krzyżem Virtuti Militari V kl., Krzyżem Niepodległości i Złotym Krzyżem Zasługi. W Kwidzynie działalność Tadeusza Odrowskiego upamiętnia tablica zlokalizowana przy ul. Słowiańskiej.

Poprzedni artykuł
Następny artykułBezpłatne badania mammograficzne