Jednostki ochrony przeciwpożarowej oprócz walki z pożarami realizują zadania w zakresie ratownictwa technicznego, medycznego, wysokościowego, wodno-nurkowego oraz chemicznego i ekologicznego. Szerokie spektrum działań strażaków spowodowało konieczność utworzenia specjalistycznych grup ratowniczych zajmujących się poszczególnymi dziedzinami ratownictwa. Na bazie jednostek ratowniczo-gaśniczych zorganizowano, wspomniane specjalistyczne grupy ratownicze, które wchodzą w skład Centralnego Odwodu Operacyjnego. Dla określonych dziedzin powstały zasady organizacji ratownictwa, które określają funkcjonowanie grup i zakres ich działań, normalizują poziom gotowości jaki mogą osiągnąć poszczególne grupy oraz dają wytyczne do realizacji działań ratowniczych w danej dziedzinie.
W Polsce działają 174 specjalistyczne grupy ratownicze. 13 z nich funkcjonuje w województwie pomorskim w tym 4 o specjalności chemiczno-ekologicznej (Specjalistyczna Grupa Ratownictwa Chemiczno-Ekologicznego – SGR CHEM-EKO). Są to grupy o nazwie „BYTÓW”, „GDYNIA”, „KWIDZYN”, „STAROGARD”. Nazwy odpowiadają miastom, w których są zlokalizowane. Lokalizacja ta wynika z faktu występowania na obszarze chronionym danej grupy zakładów zwiększonego lub dużego ryzyka powstania poważnej awarii przemysłowej.
Dla wymienionych wyżej SGR CHEM-EKO, w dniach 9 i 10 czerwca, zostały zorganizowane wojewódzkie ćwiczenia ratownicze pod kryptonimem „IP KWIDZYN 2021”. Organizatorem ćwiczeń była Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Gdańsku oraz Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Kwidzynie. Placem ćwiczeń, dzięki uprzejmości International Paper Kwidzyn Sp. z o.o., był poligon do ćwiczeń w zakresie ratownictwa chemicznego zlokalizowany na terenie kwidzyńskiego zakładu celulozowo-papierniczego. 9 czerwca ćwiczenia realizowały SGR CHEM-EKO „KWIDZYN” oraz „STAROGARD”. 10 czerwca swoje umiejętności doskonaliły SGR CHEM-EKO „BYTÓW” oraz „GDYNIA”. W organizację i przebieg ćwiczeń zaangażowana była Zakładowa Służba Ratownicza FALCK FIRE SERVICES.
Celem głównym ćwiczeń było sprawdzenie przygotowania sił i środków Centralnego Odwodu Operacyjnego krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego do działań ratowniczych podczas zdarzeń wymagających użycia grup specjalistycznych. Ponadto ćwiczenia miały na celu sprawdzenie współpracy w ramach prowadzonych działań ratowniczych z innymi podmiotami, służbami i instytucjami.
Cele poboczne ćwiczeń:
– doskonalenie organizacji działań jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej z terenu województwa pomorskiego w ramach centralnego odwodu operacyjnego krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego;
– sprawdzenie funkcjonowania zabezpieczenia logistycznego ćwiczących podmiotów i organizacji ćwiczeń;
– doskonalenie umiejętności dowodzenia dużymi związkami taktycznymi przez kadrę dowódczą Państwowej Straży Pożarnej;
– doskonalenie wielopoziomowej struktury dowodzenia oraz reagowania na dynamicznie zmieniającą się sytuację;
– rozwijanie umiejętności reagowania kierujących działaniami ratowniczymi na poszczególnych poziomach dowodzenia na nagłe zmiany sytuacji, komplikacje i utrudnienia;
– rozwijanie umiejętności organizacji sztabu w zakresie przygotowywania wariantów decyzji dla kierującego działaniem ratowniczym, zabezpieczenia logistycznego, wsparcia przez inne służby i instytucje w zakresie niezbędnym do prowadzenia działań;
– doskonalenie alarmowania, dysponowania i przemieszczania dużej ilości sił i środków Państwowej Straży Pożarnej;
– doskonalenie umiejętności organizacji oraz wykorzystania łączności współdziałania i dowodzenia.
Na ćwiczących czekały zadania mające na celu wyznaczenie stref niebezpiecznych, identyfikację substancji niebezpiecznej i ograniczenie jej rozprzestrzeniania, uszczelnienie zbiorników i instalacji na których powstały rozszczelnienia, właściwy dobór, kompletowanie oraz użycie sprzętu ratowniczego i środków ochrony indywidualnej, dekontaminacje sprzętu oraz ratowników, sprawdzenie procedur działania w zdarzeniach z substancjami chemicznymi. Ćwiczenia dały możliwość współpracy i wymiany doświadczeń SGR CHEM-EKO, dowodzenia, współdziałania i organizacji terenu akcji oraz zabezpieczenia logistycznego na wypadek działań tak licznych sił i środków.
Możliwość działania bez stresu, presji czasu, przećwiczenia wariantów postępowania, sprawdzenia możliwości taktycznych sprzętu oraz słuszności przyjętych procedur, w końcu możliwość popełniania błędów to fundamenty ratownictwa, na których wyrastają skuteczni, bezpieczni i działający bez obciążeń emocjonalnych ratownicy. Toteż pozostaje nam trzymać kciuki by następne spotkania kolegów z SGR CHEM-EKO były podczas warsztatów ratowniczych, a nie w realnych zdarzeniach.