„Muzyczna Czytelnia Marka Krukowskiego”9 listopada, godz. 18:30
Biblioteka Miejsko-Powiatowa w Kwidzynie Czytelnia dla dorosłych
W roku 1847 najbardziej wzięty wirtuoz fortepianowy epoki zdecydował sie porzucić karierę koncertową i poświęcić się przede wszystkim kompozycji. Franza Liszta przekonała do tego kroku księżna Karolina Sayn-Wittgenstein, z domu Iwanowska, z którą w następnym roku zamieszkał w Weimerze, gdzie objął stanowisko kapelmistrza.
W Weimerze powstały nowe opracowania wcześniejszych utworów fortepianowych, nowe dzieła tego gatunku, ostateczne wersje koncertów fortepianowych i najważniejsze kompozycje Liszta przeznaczone na orkiestrę symfoniczną. Były to dwie symfonie „Dantejska” i „Faustowska”, a przede wszystkim imponujący cykl dwunastu poświęconych księżnej Karolinie poematów symfonicznych.
Proponując tę nową formę muzyki symfonicznej Liszt uniknął pewnych formalnych sprzeczności w jakie uwikłana była wcześniejsza orkiestrowa muzyka programowa, przyjmująca bądź to formę symfonii programowej, wymagającej wówczas podziału na odrębne dość jasno zdefiniowane części, bądź to uwertury, narzucającej swą nazwą wprowadzajacy jedynie, nie wypełniający, charakter muzyki. Oczywiście, nie były to trudności, które nie mogły być przezwyciężone, wśród poematów symfonicznych znalazły się dzieła, które powstawały jako uwertury i utwór, który miał być jednoczęściowa symfonią, jednak zamykając w ramach cyklu szereg dzieł różnego pochodzenia i bardzo róznych rozmiarów, kompozytor deklarował, że posiadają one pewien wspólny wymiar i że programowa muzyka orkiestrowa ma pełne prawo pojawiać się w salach koncertowych.
„Co słychać w górach” według poematu Victora Hugo, „Tasso. lament i tryumf” według Byrona, „Preludia” skojarzone z jedną z medytacji Lamartine’a, „Orfeusz”, „Prometeusz”, który powstał jako uwertura do kantaty opartej o teksty Herdera, „Mazepa” znów według Hugo, „Uroczyste brzmienia”, „Żałobna heroida”, „Hungaria”, Hamlet” według Szekspira, „Bitwa Hunów” do obrazu Wilhelma von Kaulbacha i „Ideały” według poematu Schillera – oto pełen wykaz dzieł inaugurujących nowy gatunek muzyczny, który w nadchodzących dziesięcioleciach stał się pełnowprawnym rywalem tradycyjnej symfonii.
Na spotkaniu posłuchamy najsłynniejszych poematów: „Preludiów”, „Tassa”, „Mazepy”, a w fejsbukowych wprowadzeniach zabrzmi fortepianowa muzyka Liszta.
Zapraszam!
